Po nitce do klucza… czyli escape room na lekcjach

Czym jest escape room?

Escape room to, najprościej mówiąc, zabawa, podczas której dobrowolnie zamknięci uczestnicy w ograniczonym czasie rozwiązują różnorodne zadania i łamigłówki, by znaleźć klucz do wyjścia. Uczestnicy muszą wykazać się przy tym wiedzą, kreatywnością oraz pomysłowością. Dodatkowo doskonalą umiejętność pracy w grupie, ponieważ tylko zespołowa praca pozwoli na rozwikłanie zagadek i wydostanie się z pokoju. Ta forma zabawy od lat zyskuje coraz większą popularność, nie tylko jako jedna z możliwości spędzania wolnego czasu, ale również cieszy się dużym powodzeniem podczas lekcji w szkole.

Sposób na zaangażowanie uczniów…

Każdy z nauczycieli, planując zajęcia, stara się, by były intrygujące i atrakcyjne dla uczniów. Z pewnością taka forma aktywności zaangażuje nawet osoby mało zainteresowane danym przedmiotem. Poza tym wpłynie pozytywnie na zaciekawienie ucznia, umożliwi rozwój spostrzegawczości, umiejętności rozwiązywania problemów oraz łączenia faktów. Pozwoli również na przyswojenie wiedzy lub sprawdzenie stopnia opanowania omawianych na wcześniejszych lekcjach wiadomości i umiejętności – doskonale sprawdzi się jako lekcja powtórkowa.

Jak stworzyć Escape Room?

Tworząc escape room, można zrobić to na dwa sposoby. Pierwszy polega na przygotowaniu zagadek i łamigłówek, których rozwiązanie będzie wskazówką, w którym miejscu znajduje się kolejne z zadań. Rozwiązania mogą być różne, np. kod do kłódki, która zamyka skrzynkę z zadaniem, szyfr, który odblokuje tablet z uruchomioną kolejną łamigłówką, informacja, że następna koperta znajduje się pod doniczką czy krzesłem. Możliwości jest wiele. Uczniowie rozwiązują zadania we właściwej kolejności i docierają do wyjścia. Ważne jest  ułożenie zadań w taki sposób, by zawierały informację, gdzie znajduje się następne polecenie. Treści zadań mogą dotyczyć konkretnych zagadnień z danego przedmiotu, które chcemy przećwiczyć i utrwalić. Zadania można umieścić w kopertach, ale warto wykorzystać też inne przedmioty (np. wkłady do Kinder Niespodzianek, drewniane pudełka, skarbonkę na kłódkę, przedmioty, które mamy w sali). Inny sposób polega na przygotowaniu zadań, których rozwiązania nie będą się ze sobą wiązały. W tym przypadku kolejność ich wykonywania nie będzie miała znaczenia. Uczniowie zgłaszają się do nauczyciela z każdą poprawną odpowiedzią i otrzymują od niego pewne elementy. Mogą to być fragmenty rozciętego listu z informacją, jak wyjść z pokoju, cyfry kodu kłódki, która zamyka skrzynkę z antidotum, numery do zamalowania kodu QR czy elementy rozciętego kodu QR, pod którym zakodowano wskazówki, jak się uwolnić. Po wykonaniu zadań i zebraniu wszystkich elementów uczniowie  muszą złożyć je w całość, by zakończyć zabawę.

Istotnym elementem zabawy jest stworzenie fabuły, która zainteresuje uczniów, która wciągnie ich do gry i sprawi, że podejmą wyzwanie rozwiązania zadań. Może być to np. list od szalonego naukowca, który próbuje zawładnąć światem i tylko rozwikłanie wszystkich łamigłówek go zatrzyma. Warto również odpowiednio zaaranżować salę i zadbać o dekorację, by dodatkowo zaintrygować uczniów. Gadżety, takie jak zamknięta na kłódkę walizka, zdrapki, szyfry wszelkiego rodzaju, rebusy, labirynty z ukrytym poleceniem spowodują, że zwykłe zadania staną się wyzwaniem do zrealizowania.

Podczas tworzenia zadań i łamigłówek można, a nawet trzeba wykorzystać nowoczesne technologie. Przykładowe generatory:

Jedyną wadą, którą zauważam podczas tworzenia lekcji z wykorzystaniem tej metody, jest jej praco- i czasochłonność. Aby przygotować i zorganizować takie zajęcia, należy poświęcić co najmniej kilka godzin. By ułatwić pracę nauczycielom, firma Ei System wydała serię scenariuszy lekcji:

  1. Escape Room Geografia,
  2. Escape Room Historia,
  3. Escape Room Biologia,

które można poprowadzić metodą pokoju zagadek. Są to zestawy gotowych konspektów wraz z kartami pracy zgodnymi z obowiązującą podstawą programową. Scenariusze można wykorzystać podczas lekcji stacjonarnych i zdalnych. Zawierają karty pracy, które mogą służyć również jako oddzielny materiał do pracy na lekcji.

Podsumowując, tak przygotowane zajęcia z pewnością będą atrakcyjne dla uczniów i na długo pozostaną im w pamięci. Będą czuli satysfakcję, dreszczyk emocji, radość i zadowolenie, że udało im się rozwiązać zadania i opuścić pokój. A bawiąc się podczas wykonywania zadań, przy okazji rozwiną zdolność kreatywnego myślenia, łączenia faktów, analizowania, wnioskowania  i współpracy w grupie. Wykorzystując tę metodę zaprosimy dzieci do wspaniałej przygody, a przy okazji przemycimy treści edukacyjne w oryginalny i interesujący dla uczniów sposób.

Katarzyna Kulus

Magister biologii, absolwentka Wydział Biologii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, ukończyła studia podyplomowe na kierunku geografia oraz zintegrowana edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna. Nauczycielka biologii, przyrody i geografii w Szkole Podstawowej Da Vinci. Autorka licznych publikacji popularnonaukowych. Aktualnie jej zainteresowania koncentrują się wokół tworzenia różnorodnych pomocy dydaktycznych oraz metod nauczania z wykorzystaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych